✍️ بابک دولتی
مجموعه شعر کردی ”ری” از بابک دولتی منتشر شد. این مجموعه غزل، مانند دیگر مجوعههای کردی شاعر، با ترجمهی فارسی ارائه شده است. نشر ”دیباچه” این کتاب را در یکصد و چهل و چهار صفحه و با شمارگان پانصد نسخه منتشر کرده است. ترجمهی اثر، کاریست از مریم صفرزاده که در غالب آزاد نوشته شده است.
در آثار بابک دولتی درونمایهی فلسفی پدیدار است و مخاطب با شعری عموما اندیشهمدار روبروست، اندیشهای که از تکرار میگریزد و المانهای دستهچندم و کلیشهای را پس میزند. در ”ری” نیز اندیشه غالب است به گونهای که میتوان جهانبینی شاعر را دریافت و جهان او را در ذهن بازآفرینی کرد.
در آثار این شاعر، معاصر بودن به خوبی رعایت شده است، زبان و همچنین فضاهایی که خلق میشوند، امروزین هستند و شاعر از به کارگیری عناصر دور از ذهن نمیترسد. در کتاب ”ری” نیز این ویژگی به چشم میخورد، به گونهای که پدیدههایی کهنه و دور، به سبب زبان و نگاه شاعر، به خوبی در فضایی معاصر و نو قرار میگیرند .
مترجم اثر، کتاب را اینگونه معرفی میکند:
” ”ری”، قابهایی از زندگیست، زندگی به مثابهی راه. در امتداد راهها انسان میفرساید و تحلیل میرود، میبیند و تاب میآورد تا زندگی با تمام جزییاتش جریان داشته باشد.
صدایی که در شعرهای این مجموعه حرف میزند؛ صدای کسیست که راه میپیماید، درنگ میکند، درد میکشد، و دوباره به راه میافتد. صدای درون متن، درگیر سرگردانی و ابهام، خودش را و روزهایش را مرور میکند. او، میان ذهن خویش و آنچه بیرون از او جریان دارد، در آمد و رفت است؛ و در صفحات کتاب پیرنگ ملایمی از راه و سفر، پیوسته حضور دارد.
”ری” ، لحظههای یک مسافر است؛ مسافری که هر یک از ماییم؛ ما، پیچیده در ابهام سیال حیات.”
این کتاب شامل سی و پنج غزل است که تمامی آنها تنها در سه وزن از اوزان عروضی سروده شدهاند، بحرهای مضارع، مجتث، و بحر دشوار منسرح. نکتهی شایان ذکر دربارهی اشعار بابک دولتی این است که طنطنهی وزن حس نمیشود؛ شاعر وزن را به تمامی در اختیار گرفته و چیرگی معنا آشکارا نمایان است.
در این مجموعه تعداد قابل توجهی غزل با ردیف اسمی به چشم میخورد؛ اهل فن میدانند که این تجربه ریسک بالایی دارد؛ چرا که کل شعر باید به یک مضمون بپردازد، و نیز در محور جانشینی، جایگاه ردیف چنان ماهرانه پر شود که نتوان به سادگی تغییرش داد.
در این مجال کوتاه تنها به معرفی مختصری از کتاب ”ری” پرداخته شد؛ برای درک ویژگیهای هر اثر باید به آن نزدیک شد، آن را دید و خواند و شنید.